Sunday, December 26, 2021

Leo Tolstoy - ရုရှား စာရေးဆရာကြီး လီယို၊ ထော စတိုင်း

လီယို ထော စတိုင်း

ရုရှားစာရေးဆရာ လီယို၊ ထော စတိုင်းဟာ 'War and Peace,' 'Anna Karenina' and 'The Death of Ivan Ilyich,' စတဲ့ ဝတ္ထုများကို ရေးခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့ ထိပ်တန်း စာရေးဆရာကြီး ဖြစ်တယ်။
၁၈၆၀ ပြည့်နှစ်များမှာ သူ့ရဲ့ အကောင်းဆုံး ဝတ္ထု 'War and Peace' ကို ရေးတယ်။ ၁၈၇၃ မှာ သူ့ရဲ့ ဒုတိယ လူသိအများဆုံး ဝတ္ထု  'Anna Karenina' ကို ရေးတယ်။ ၁၈၈၀ နဲ့ ၁၈၉၀ နှစ်များအတွင်းမှာ ဝတ္ထုတွေ ဆက်ရေးတယ်။  နောက်ပိုင်းရေးတဲ့ ဝတ္ထုတွေထဲမှာ အအောင်မြင်ဆုံး ဝတ္ထုကတော့  'The Death of Ivan Ilyich,' ဖြစ်တယ်။
Leo Tolstoy ကို ရုရှားပြည်၊ Tula ပြည်နယ်၊ Yasnaya Polyana မြို့မှာ ၁၈၂၈၊ စက်တင်ဘာ ၉ ရက်မှာ မွေးဖွါးတယ်။ ညီအကို လေးယောက်မှာ အငယ်ဆုံးဖြစ်တယ်။ ၁၈၃၀ မှာ အမေ သေတယ်။ သူတို့ညီအကိုတွေကို အဖေ့ရဲ့ တဝမ်းကွဲ ညီမက ပြုစုစောင့်ရှောက်ရတယ်။ နောက် ၇ နှစ်အကြာမှာ အဖေဖြစ်သူ မြို့စား Count Nikolay Tolstoy ဆုံးပါးတယ်။ အဒေါ် က တရားဝင် အုပ်ထိန်းရတယ်။ အဒေါ်လည်း ဆုံးပါးပြန်တယ်။ နောက်အဒေါ်တယောက်ရှိရာ ရုရှားပြည်၊ Kazan မြို့ကို ပြောင်းရွှေ့ကြရတယ်။ ငယ်ဘဝက ကြေကွဲစရာ မိဘဆုံးရှုံးရတာတွေကို စာရေး မှတ်တမ်းတင်ခဲ့တယ်။
ငယ်ငယ်က အိမ်မှာပဲ ပြင်သစ်ဆရာ၊ ဂျာမန်ဆရာတွေနဲ့ သင်တယ်။ သူက စာတော့ မတော်ဘူး။ အမှတ်မကောင်းတော့ ဉပဒေကို ပြောင်းယူရတယ်။ ဒါလည်းမရတော့ နောက်ဆုံး တက္ကသိုလ်က ဘွဲ့မရဘဲ ကျောင်းထွက်လိုက်ရတယ်၊ ကျောင်းထွက်ပြီး လယ်ယာလုပ်တော့လည်း မအောင်မြင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် မှတ်စုတွေ ရေးလေ့ရှိတာက နောင်စာရေးရာမှာ အထောက်အကူ ပြုလာတယ်။
လယ်ယာအလုပ် မအောင်မြင်တော့ စစ်တပ်ကနေ ခွင့်နဲ့ပြန်လာတဲ့ သူ့အကို Nikolay က စစ်ထဲ ဝင်ခိုင်းတယ်။ ၁၈၅၅၊ ဩဂတ်စ်လမှာဖြစ်တဲ့ Crimean စစ်ပွဲမှာ ပါဝင်တိုက်ခိုက်ရတယ်။  
စစ်တပ် မော်တော်ယဉ်တပ်မှာနေရင်း ငယ်ဘဝအကြောင်းတွေကို Childhood ဆိုတဲ့ ကိုယ်တိုင်ရေး အထုပ္ပတ္တိ စာအုပ်ရေးတယ်။ ၁၈၅၂ မှာ အဲဒီဝတ္ထုကို အဲဒီခေတ်ရဲ့ အကြော်ကြားဆုံး စာစောင် The Contemporary ကို ပေးပို့တော့ ဝမ်းသာအားရ လက်ခံလို့ သူ့ရဲ့ ပထမဆုံး ပုံနှိပ်ဝတ္ထု ဖြစ်လာတယ်။ အဲဒီနောက် စစ်တပ်ထဲက နေ့စဉ်ဘဝအကြောင်းကို ဆက်ရေးပေမယ့် ၁၈၆၂ တိုင် The Cossacks ဝတ္ထုမပြီးဘဲ စစ်တပ်ထဲမှ ထွက်ခဲ့တယ်။
စစ်တပ်ထဲနေရင်း စာဆက်ရေးတဲ့အတွက် Boyhood (1854) ဟာ သူ့အကြောင်းရေးတဲ့ ၃ အုပ်တွဲမှာ ဒုတိယစာအုပ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။

Philosophy, Religious Conversion

Anna Karenina ဝတ္ထုအောင်မြင်ပေမယ့် ဘာသာရေးမှာ အတွေးအခေါ် လွန်ဆွဲရင်း စိတ်ဖိစီးမှု ခံစားခဲ့ရတယ်။ ဘဝအဓိပ္ပါယ်ကို ရှာဖွေရင်း၊ Russian Orthodox Church ကို သွားခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် အဖြေမရ။ အသင်းတော်လည်း ပျက်စီးနေပြီလို့ ထင်လာတယ်။ ကိုယ်နားလည်သလို တွေးလာတယ်။ ဒါတွေကို ၁၈၈၃ မှာ  The Mediator စာစောင်ကို တည်ထောင်ရင်း ရေးသားဖေါ်ပြလာတယ်။
သူ့အယူအဆတွေကို ဘုရားကျောင်းက လက်မခံ။ ထုတ်ပယ်လိုက်တယ်။ ထောက်လှမ်းရေးက စောင့်ကြည့်တာလည်း ခံခဲ့ရတယ်။ သူ့အယူအဆက ပိုက်ဆံရှိရင် သူတပါးကို မဆိုင်းမတွ ပေးပစ်တတ်တယ်။ ဒါကို သူ့မိန်းမက လုံးဝ မကြိုက်။ အိမ်ထောင်မှာ ပြဿနာ ဖြစ်လာတယ်။ နောက်တော့ ၁၈၈၁ မတိုင်ရေးခဲ့တဲ့ စာမူခတွေအားလုံးရဲ့ မူပိုင်ခွင့်ကို ပေးလိုက်တယ်။

Elder Years

သူ့ရဲ့ နောက်ဆုံး အနှစ် ၃၀ အတွင်းမှာ သူဟာ ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းတဲ့ ဘုရားတရားသမားလို နေထိုင်တယ်။ သူက အကြမ်းမဖက်ဘဲ အကောင်းအားဖြင့် အဆိုးကို အနိုင်ယူမယ် လို့ ခံယူတယ်။
နောက်ပိုင်းနှစ်တွေမှာ နိုင်ငံတကာရဲ့ ဆုတံဆိပ်တွေ ရလာတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့ရဲ့ ဘာသာရေး အယူအဆကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့ အိမ်ထောင်ရေး မပြေလည်မှုကို ရင်ဆိုင်ခံစားခဲ့ရတယ်။ သူ့အယူအဆတွေကို မိန်းမက လက်မခံရုံမျှမက အိမ်လာပြီး သင်ယူနေတဲ့ တပည့်တွေကို မကြိုက်တော့ဘူး။ အိမ်ထောင်ရေး မပြေလည်တာက သတင်းစာတွေမှာ ပါလာတယ်။ မိန်းမလက်က လွတ်ချင်စိတ်နဲ့ ၁၉၁၀၊ ဩဂတ်စ်လမှာ သမီး Aleksandra နဲ့ သူ့ရဲ့ သမားတော်  Dr. Dushan P. Makovitski တို့ကို ခေါ်ပြီး တိတ်တဆိတ် ရှောင်ထွက်လာခဲ့တယ်။

Death and Legacy

ဒါပေမယ့် အသက်အရွယ်ကြီးရင့်ပြီဖြစ်လို့ ဒီခရီးစဉ်ဟာ သူ့အတွက် အလွန်ပင်ပန်းခဲ့တယ်။ ၁၉၁၀၊ နိုဝင်ဘာမှာတော့ Astapovo မြို့ ၊ ရထားဘူတာရုံ ရုံပိုင်ကြီးတဉီးက သူ့ကို အိမ်မှာ ခေါ်ထားပြီး အနားယူစေခဲ့တယ်။ သိပ်မကြာဘူး၊ ၁၉၁၀၊ နိုဝင်လာ ၂၀ မှာ ဆုံးပါးပြီး၊ မိဘ ဆွေမျိုးတွေကို သဂ်ြိုဟ်ရာ သူ့တို့ပိုင် ခြံမြေမှာပဲ သဂ်ြိုဟ်ခဲ့တယ်။ မိန်းမနဲ့ သားသမီး ၈ ယောက် ကျန်ရစ်တယ်။

ထော စတိုင်းရဲ့ လက်ရာတွေဟာ ဒီနေ့ထက်တိုင် ကမ္ဘာ့ အကောင်းဆုံး စာရင်း ဝင်နေဆဲအဖြစ် သတ်မှတ်ကြတယ်။ War and Peace ကတော့ သမိုင်းတလျှောက် အကောင်းဆုံး ဝတ္ထုလို့ မကြာခဏ ပြောနေကြဆဲပါ။ အခုခေတ်ပညာရှင်တွေကလည်း ထော စတိုင်းဟာ ဇာတ်ကောင်တွေရဲ့ အတွင်းစရိုက် characters' unconscious motives ကို ဖေါ်ပြရာမှာ သိပ်တော်တယ် လို့ အများက အသိအမှတ် ပြုနေကြဆဲပါ။ လူတွေရဲ့ စရိုက်နဲ့ စိတ်ထား character and purpose ကို နေ့စဉ်အပြုအမူလေးတွေနဲ့ ဖေါ်ပြရာမှာ ဆရာတဆူ၊ ချန်ပီယန် တပါး ဖြစ်ပါတယ်။

No comments:

Post a Comment