Depression စိတ်ဖိစီးမှု

စိတ်ဖိစီးမှုရဲ့ လက္ခဏာရပ်များ

  ၁။ အပြုအမူ နှေးလွန်းခြင်း (သို့) သွက်လွန်းခြင်း (Hyper activity)

  ၂။ ဒေါသထွက်လွယ်၊ စိတ်ဆိုးလွယ်ခြင်း။

  ၃။ စိုရိမ်းလွန်ကဲ၊ ကြောက်ရွံ့တတ်ခြင်း။ ဆူညံသံ၊  ရုတ်တရက် ပြေးလွှားအော်ဟစ်ခြင်း၊ အသေးအမွှား ကိစ္စများကိုပင် သည်းမခံနိုင်ခြင်း။  စိုးရိမ်ခြင်းဟာ သွေးလှည့်ပတ်မှု၊ နှလုံး၊ အကြိတ်များ၊  အာရုံကြောများ ထိခိုက်စေတယ်။ ကိုယ်ခန္ဒာကို  အဆိပ်အတောက်များ ဖြန့်ကျက်စေတယ်။  အကြိတ်များ ဖြစ်ပေါ်စေတယ်။ သွေးပြွန်ကြောများ တောင့်မာစေပြီး၊   နှလုံးအားနည်းစေတယ်။ လူကို အမြန် အိုစာလာစေတယ်။ 

  ၄။ သွေးပေါင်ချိန်တက်ခြင်း/ ကျခြင်း။

  ၅။ စားချင်စိတ် အာသီသ ပျက်ခြင်း/ အစား လွန်ကဲခြင်း။

  ၆။ ရှင်းပြ၍ မရသော ကိုယ်ခန္ဓာ ဝေဒနာများ ဖြစ်ပေါ်တတ်ခြင်း။

-          ခေါင်းကိုက်၊ ဗိုက်နာ၊ ကျောနာ၊ နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း/ မူမမှန်ခြင်း။မူးဝေခြင်း၊ ဓမ္မတာ ခက်ခဲခြင်း။

၇။ အိပ်စက်မှု ပုံမှန်မဖြစ်ခြင်း။

-          အိပ်မရ၊ အိပ်မက်အလွန်မက်ခြင်း၊ အိပ်မက်ဆိုး၊ အိပ်စက်မှု မူမမှန်မှု မျိုးစုံ။

  ၈။ သာမန် အပျော်အပါးနှင့် သွားလာလှုပ်ရှားမှုများကိုပင် စိတ်မဝင်းစားတော့ခြင်း။

  ၉။ မြော်လင့်ချက်မဲ့လာ၊ စိတ်ပျက် အားငယ် ငိုချင်လာခြင်း။

  ၁၀။ ကာမဂုဏ် စိတ်မဝင်စားခြင်း။

  ၁၁။ အာရုံစူးစိုက်မရခြင်း၊ မေ့တတ်လာခြင်း။ ဆုတောင်း၊ကျမ်းစာဖတ်ဖို့ပင်  အာရုံမစိုက်နိုင်ခြင်း။

  ၁၂။ တန်ဖိုးမဲ့သလို ခံစားရပြီး၊ ကိုယ့်အပြစ်၊ကိုယ့်အားနည်းမှုများကိုသာ  အမြဲတွေးနေတတ်ခြင်း။

  ၁၃။ ဘုရားသခင်နှင့် ဝေးနေသလို ခံစားရခြင်း။

လက်တွေ့ကျင့်သုံးရန် Practical pointer

  ၁။ ငြင်းတတ်ဖို့ သင်ယူလေ့ကျင့်ပါ။ Learn to say "No". တခုခုလုပ်ဖို့ တောင်းဆိုလာရင် ပြန်မဖြေခင် အရင်စဉ်းစားပါ။ ဘုရားအလိုတော်လား။ သူတပါး စိတ်ကြေနပ်အောင် လိုက်လျောနေတာလား။

  ၂။ ကိုယ်စား ခိုင်းလိုက်ပါ။ Practice delegating. အရာရာကို ကိုယ်လုပ်မှ ပြီးတယ်လို့ မထင်ပါနဲ့။

  ၃။ စုံလင်ဖို့ မကြိုးစားပါနဲ့။ - Stop striving for perfection. တချို့အလုပ်တွေက အရမ်းကြိုးစားဖို့ မတန်ဘူး။ ကိုယ်က လူပဲ။

  ၄။ တချို့ မြော်လင့်ချက်တွေကို လျှော့ချပါ။ Reduce your expectations of others.

တခြားသူတွေကို အားမရ ဖြစ်မနေပါနဲ့။ ကိုယ်က ဘုရားမဟုတ်ဘူး။ ဘုရားသခင်ရဲ့ လက်ထောက်လည်း မဟုတ်ဘူး။ သူတို့လည်း လူတွေပါ။ မစုံလင်ဘူး။ ခွင့်လွှတ် နားလည်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။

  ၅။ ကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်ပါ။ Take care of your health. အစားအသောက် ဂရုစိုက်ပါ။ လေ့ကျင့်ခန်း နေ့တိုင်းလုပ်ပါ။ (လမ်းလျှောက်တာဟာ ကိုယ်ရော၊ စိတ်ပါ ကျန်းမာစေတယ်။) လိုအပ်ရင် ဆရာဝန်ထံ ပြသပါ။ လူကြီးတွေဟာ တနေ့ အိပ်ချိန် ဂနာရီ မှ ၉နာရီ အထိ ရှိသင့်တယ်။

  ၆။ တပတ်မှာ တရက်တော့ ဥပုဒ်နေ့လိုပဲ နားလိုက်ပါ။  တနေ့တည်းမှာပဲ နည်းနည်း နည်းနည်း အချိန်ယူ နားတတ်ပါစေ။ ကျမ်းစာဖတ်၊ အသီးဖျော်ရည်သောက်၊ သီချင်းတပိုဒ်လောက် ညည်းကြည့်ပါ။ ကြည်နူးစရာ ပုံပြင်၊ ဖြစ်ရပ်မှန် ဇာတ်လမ်းကလေးတွေ ဖတ်ပါ။ ခဏလည်စရာ နေရာတခုကို ရှာပါ။ ပန်းပင်စိုက်ပါ။ ခိုးအိပ်တတ်ပါစေ။ နာမည်ကြီး ကျမ်းစာဆရာ Dr. Warren W. Wiersbe က "တခါတလေ ကိုယ်အလုပ်နိုင်ဆုံး ဘုရားတရားအလုပ် Spiritual work ဟာ တရေး အိပ်ခြင်းဖြစ်နေတတ်တယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။ ကိုယ်တရေး အိပ်လို့ ကမ္ဘာကြီး ပျက်းစီးမသွားဘူး။ ဘုရားသခင် ထိန်းချုပ်ပေးနေဆဲပါ။

  ရ။ စိုးရိမ်ခြင်းရှိသမျှကို ဘုရားသခင်ထံ အပ်နှံပါ။ သခင်ယေရှုက "ဝန်လေး၍ ပင်ပန်းသောသူအပေါင်းတို့ ငါ့ထံသို့လာကြလော့။ ငါသည် ချမ်းသာပေးမည်။ ငါ့ထမ်းပိုးကို တင်၍ထမ်းကြလော့။ ငါ့ထံ၌ နည်းခံကြလော့။ ငါသည် နူးညံ့သိမ်မွေ့နှိမ့်ချသော သဘောရှိ၏။ သင်တို့ စိတ်နှလုံးသည် သက်သာခြင်းကို ရလိမ့်မည်။" မဿဲ ၁၁: ၂၈- ၃၀။

စိတ်ဖိစီးမှုဟာ နှလုံးရောဂါပြီးရင် ကမ္ဘာမှာ ဒုတိယအဖြစ် အများဆုံးရောဂါပါ။ ကျမ်းစာထဲက လူကောင်းတွေလည်း စိတ်ဖိစီးမှု ခံစားခဲ့ကြရတယ်။ ဥပမာ- ဒါဝိဒ်မင်း။ အမျိုးသားတွေထက် အမျိုးသမီးတွေမှာ ၆ ဆ ပိုတွေ့ရပါတယ်။ အမျိုးသမီးတိုင်းလိုလို အပျော့စား စိတ်ဖိစီးမှု(Mild depression) ကြုံရတတ်တယ်။ သားသည်အမေတွေမှာတော့ Baby Blues ဆိုတဲ့ သွေးနုသားနု သွေးလေ ချောက်ခြားတာ ခံစားရတတ်ပါတယ်။ ဒါက မကြာခင် ပြန်ပျောက်တတ်တယ်။  

ဆာလံကျမ်းကိုဖတ်ရှုခြင်းဟာ ဘုရားသဘာဝ၊ ဘုရားသဘော၊ ဘုရားဂုဏ်တော်၊ ဘုရားသစ္စာ၊ ဘုရားမေတ္တာ၊ ဘုရားရဲ့ အတူရှိနေခြင်းတွေကို နားလည်လာစေပါတယ်။ "အို- ငါ့ဝိညာဉ်၊ သင်သည် အဘယ့်ကြောင့် ညှိုးငယ်သနည်း။ ငါ့အထဲမှာ အဘယ့်ကြောင့် မငြိမ်မဝပ်ရှိသနည်း။ ဘုရားသခင်ကို မြော်လင့်လျှက်နေလော့။ ငါ့ကို ကယ်တင်တော်မူသောအရှင်၊ ငါကိုးကွယ်သော ဘုရားသခင်၏ ကျေးဇူးတော်ကို ငါ ချီးမွှမ်းထောပနာ ပြုရလေအံ့သတည်း။" ဆာလံ ၄၂: ၁၁။  - - - - who is the HEALTH of my Countenance and my God.  ("ငါ့ ရုပ်ရည်ကို ကျန်းမာစေတဲ့ ဘုရားသခင်" လို့ ဆိုလိုပါတယ်။)